ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΕΚΔΙΔΟΥΝ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΤΩΝ ΑΙΤΟΛΩΑΚΑΡΝΑΝΩΝ ΕΤΕΡΟΔΗΜΟΤΩΝ
ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΠΗΓΗΣ ΧΑΝΤΖΗ (ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ)
Αγαπητοί συμπατριώτες και συμπατριώτισσες.
Με την ευκαιρία της αποψινής συνάντησης των πολιτιστικών συλλόγων του νομού Αιτωλ/νιας με πρωτοβουλία της ΠΑΝΣΥ που θα βραβεύσει όλους τους συλλόγους που εκδίδουν εφημερίδα, περιοδικό και βιβλία θα ήθελα να σας παρουσιάσω την σημασία και τους στόχους της εφημερίδας του κάθε συλλόγου της περιοχής μας. Ο νομός μας εξάλλου έχει ένδοξη ιστορία όσον αφορά την έκδοση εφημερίδας . ας μην ξεχνάμε ότι οι πρόγονοι μας ήταν από τους πρώτους που ένιωσαν την ανάγκη να εκδώσουν το 1822 την χειρόγραφη εφημερίδα ''Αιτωλική'' στην Στερεά Ελλάδα, ενώ στο Μεσολόγγι το 1824 ο Ελβετός Ιάκωβος Μάγερ εκδίδει την εφημερίδα ''Ελληνικά χρονικά'' Αυτές οι εφημερίδες του αγώνα προσπαθούσαν να ενημερώσουν για την επικαιρότητα των πολεμικών εξελίξεων και γενικότερα για πολιτικά και κοινωνικά θέματα.
Αγαπητοί φίλοι
Καταρχήν θα ήθελα να κάνω μια αναδρομή στην ιστορία της εφημερίδας γενικά που σχετίζεται με την πολιτιστική εξέλιξη του ανθρώπου. Οι πρώτες εφημερίδες εντοπίστηκαν αρχικά στην εποχή του Μεγ. Αλεξάνδρου. Οι ''Βασίλειες Εφημερίδες'' ήταν ημερήσια φύλλα όπου περιέγραφαν ότι συνέβαινε καθημερινά στο Βασιλιά της Μακεδονίας . Επίσης παρείχε λεπτομερή καταγραφή των γεγονότων του πολιτικού και στρατιωτικού κόσμου καθώς και τις προσωπικές ασχολίες του βασιλιά, σπουδαίες ακροάσεις και τα οικονομικά του κράτους . Επίσης ο Αλέξανδρος στην εκστρατεία κατά των περσών σύμφωνα με μαρτυρίες την Αρριανών την έκδοση εφημερίδας, την είχε αναθέσει σε ειδικούς επιστήμονες που κατέγραψαν τα γεγονότα, τις μάχες, την έκβαση, τις συνθήκες, τις συνοικίες που συναντούσαν στην Μακεδονία, στην ακάθεκτη πορεία της στην Ασία.
Έπειτα στην αρχαία Ρώμη το 4-8 ΠΧ με εντολή του Ιούλιου Καίσαρα εκδίδονταν τα actadiurna ή actasematus που περιείχαν πολιτικές ειδήσεις και διάφορες άλλες πληροφορίες πέρα από την Μακεδονία επίσης εφημερίδες είχαν βασιλιάδες της Περσίας, της Αιγύπτου και άλλων ανατολικών χωρών. Επιπρόσθετα και στην Αρχαία Ελλάδα σε διάφορες πόλεις μετά της κύρνης που μετέδιδαν τις ειδήσεις προφορικά εμφανίστηκαν κάποιοι δημόσιοι γραφιάδες που ετοίμαζαν τις ειδήσεις σε γραπτή μορφή. Ακόμη μέσα από την αρχαία Ελληνική λογοτεχνία γίνεται αναφορά σε ένα ιστορικό έργο με τίτλο ΄Εφημερίδες του Τρωικού πολέμου'', που αποδίδεται σε κάποιον κρητικό και η οποία φυλασσόταν στις Αιγες της παλιάς πρωτεύουσας των Μακεδονικών Κράτους.
Η γέννηση του Ελλαδικού τύπου εντοπίζεται στα τέλη του 18ου αιώνα την εποχή της διάδοσης των διαφωτισμών και στον χώρο της Ελληνικής διασποράς. Στην Βιέννη το 1784 εκδόθηκε πρώτη ελληνική εφημερίδα. Το 1790 εκδιδόταν επίσης στην Βιέννη ''η εφημερίς των Μακρίδων Πουλιών'
Ως πρώτη επίσημη ελληνική εφημερίδα χαρακτηρίζεται η ''Σαλπιγ Ελληνική'' που εκδόθηκε 1η Αυγούστου 1821 στην Καλαμάτα, ακολούθησαν σε εφημερίδες της περιοχής μας και στην Αθήνα εκδόθηκε το 1824 από τον Γεώργιο Ψύλλα και ήταν η ΄΄εφημερίς των Αθηνών'', η οποία γράφτηκε στην δημοτική. Το 1825 εκδίδεται από τον Θεόκλητο Φαρμακίδη η ''Γενική εφημερίδα της Ελλάδος'' που μετονομάστηκε σε εφημερίδα Κυβερνήσεως και εκδίδεται ως σήμερα.
Αγαπητοί συντοπίτες
Έχοντας μια τέτοια πλούσια παράδοση και ιστορία όσον αφορά τον τύπο και κατανοώντας την σπουδαιότητα του σε ανθρώπους ανα τους αιώνες καθιέρωσαν σήμερα όλες οι χώρες το έντυπο ως μέσο επικοινωνίας των πολιτών διεθνώς με την αστικοποίηση της Ελληνικής κοινωνίας και την συγκέντρωση των κατοίκων της υπαίθρου στα μεγάλα αστικά κέντρα και προπάντων στην Αθήνα δημιουργήθηκαν πολλοί Σύλλογοι σε επίπεδο εντοπιότητας. Κατά αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκαν και οι πολιτιστικοί σύλλογοι του νομού Αιτωλ/νιας με τριτοβάθμιο όργανο την ΠΑΝ.ΣΥ . Ο ρόλος και η συμβολή αυτών των συλλόγων κυρίως στην πολιτιστική ανάπτυξη των γενέτειρων και όλης της επαρχίας είναι μεγάλος. Για την σημασία που έχουν δεν χρειάζονται περισσότερα μια και η πολύχρονη πορεία τους αυτό το έχει κάνει καταφανές τοις πασι.
Ειδικά θα αναφερθώ στις εφημερίδες των συλλόγων που αποτελούν κατά κύριο λόγο τα λειτουργικά τους όργανα. Παρεμπιπτόντως οι μεν εφημερίδες γενικώς είναι τα πνευματικά φλισκούνια των ανθρώπων τα δε βιβλία η πνευματική τροφή. Οι εφημερίδες των συλλόγων είναι τα ελεύθερα βήματα έκφρασης των μελών των κατοίκων της γενέτειρας και των απανταχού συμπατριωτών. Όλα αυτά αποτελούν το μικρό έθνος της εντοπιότητας, όπου οι πολίτες του συνδέονται μεταξύ τους με δεσμούς, όπως ίδιες ρίζες καταγωγής, ίδια ήθη και έθιμα, συγγένειες, κουμπαριές, ίδιες εμπειρίες και βιώματα.
Αυτές οι εφημερίδες έχουν περιοδική δίμηνη ή τρίμηνη ή εξάμηνιαία –κυκλοφορία και χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη μορφή και φυσιογνωμία. Επίσης σε αντίθεση με τις άλλες τις κοινές που είναι κοινωνικοπολιτικές δεν έχουν λόγο και σκοπό την διακίνηση πολιτικών ιδεών και ιδεολογιών.
Η ιδιαίτερη φυσιογνωμία της έγκειται στα εξής ενδιαφέροντα:
Πρώτο και κύριο η σύσφιξη των σχέσεων όλων των συμπατριωτών με την δημοσίευση θεμάτων που σχετίζονται με τον κοινό και οικείο χώρο, το χωριό και τον Σύλλογο. Η ενημέρωση για θέματα άμεσου ενδιαφέροντος. Τέτοια είναι τα θέματα υγείας και παιδείας που πολλές φορές άπτονται της γενικής κατάστασης της χώρας.
Η ενδυνάμωση της φωνής των Συλλόγων για οποιαδήποτε ανάγκη και υποστήριξη των άμεσων και έμμεσων συμφερόντων του χωριού.
Η ευαισθητοποίηση των συμπατριωτών για τα μεγάλα σύγχρονα προβλήματα όπως είναι η προάσπιση και η περιφρούρηση του φυσικού περιβάλλοντος, του δασικού πλούτου, την αιγιαλού από κάθε μορφής κίνδυνο ρύπανσης, αυθαίρετης κατάληψης ή απόπειρα εγκατάστασης εκμετάλλευσης που θα επιφέρει αλλαγές στο φυσικό στάτους .
Η καταγραφή προσωπικών μαρτυριών για ιστορικά συμβάντα της περιοχής που εμπλουτίζουν την ιστορία και συμβάλλουν στην αντικειμενικοποίηση της.
Η καταγραφή οποιουδήποτε σχετίζεται με την λαογραφία του τόπου, όπως τα ήθη και τα έθιμα, παραδόσεις κοινωνικές εκδηλώσεις
Η ανάπτυξη του πνευματος αλληλεγγύης, φιλίας μεταξύ των μελών
Η έρευνα, μελέτη και επίλυση προβλημάτων των χωριών μας και η συμβολή στην ανάπτυξη του τόπου μας και στην πολιτιστική αναβάθμιση του.
Η ενημέρωση όλων των απανταχού μελών για την διοργάνωση πολιτιστικών, ψυχαγωγικών, αθλητικών εκδηλώσεων όπως χοροεσπερίδων, συνεστιάσεων, εκδρομών, αθλητικών δραστηριοτήτων.
Η καλλιέργεια και ανάπτυξη καλών σχέσεων και η συνεργασία με όλους τους συλλόγους της Αθήνας με τις ομοσπονδίες και την Παναιτωλοακαρνανική Συνομοσπονδία.Η ανάδειξη με την απεικόνιση και την ευρεία παρουσίαση των τοπικών μνημείων πάσης φύσεως θρησκευτικών, τεχνητών, φυσικών ιστορικών όπως αρχαιολογικών χώρων, αρχαίων θεάτρων, μουσείων, μοναστηριών, παραδοσιακών κτισμάτων, γεφυρών, δρυμών, την μοναδική σε κάλλους βελανιδόδασους του Ξηρόμερου κ.α.
Η αναγνώριση και η δημοσιοποίηση με έμφαση της ζωής και της δράσης επιφανών ανδρών του τόπου μας όπως ο Χαρίλαος Τρικούπης, ο Κωστής Παλαμάς, ο Μαλακάσης, ο Ι .Μ. Παναγιωτόπουλος, η χαράκτρια Βάσω Κατράκη, ο Χατζόπουλος κ.α. για να γίνουν παράδειγμα στη νέα γενιά.
Αγαπητοί φίλοι,
Οι πολιτιστικοί σύλλογοι είναι σημαντικοί και κατέχουν ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μας. Οι άνθρωποι ας είναι τα πιο ανήμερα θηρία, ας έχουν δαμάσει και έχουν καταφέρει σχεδόν τα πάντα, ας έχουν γίνει πλούσιοι και τρανοί, όμως όπου και αν βρίσκονται σε όλα τα πέρατα της οικουμένης αναπολώντας τα περασμένα, το μυαλό τους καρφώνεται στην γενέτειρα τους, το χωριό τους νοσταλγούν, τα πρώτα τους χρόνια, το απώτερο παρελθόν.
Τι σημαίνει όμως το χωριό για τον καθένα μας, είτε είμαστε στη γενέτειρα μας, είτε σε άλλες πόλεις; Η γενέτειρα σημαίνει τα μύχια κατάβυθα της ψυχής μας , τις ρίζες μας, τα πατρογονικά γονίδια. Τους γέρους και καρτερικούς γονείς μας με τις αιώνιες νουθεσίες τους. Τους πρώτους μας φίλους. Τα πρωταρχικά ερωτικά μας σκιρτήματα, τα πρωτογενή αισθήματα. Τα χωριά μας είναι τα αιθέρια έλαια της ζωής μας, το DNA του είναι μας. Δεν αξίζει λοιπόν να ενδιαφερόμαστε και να ασχολούμαστε με αυτήν; Η απάντηση είναι ασφαλώς ναι. Έπειτα καταγόμαστε από μια περιοχή παραμελημένη από την πολιτεία , αλλά πλούσια σε ομορφιά και ιστορία. Οι αιτωλοακαρνάνες είναι άνθρωποι με ψυχή και φιλότιμο. Ας αναδείξουμε περισσότερα μέσω των εφημερίδων μας, τα χωριά μας, τις πόλεις μας, τα ήθη μας, την μοναδική λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου και των Αιτωλικών, την ιστορία του Μεσολογγίου, τον Αχελώο ποταμό, τις πανέμορφες λίμνες, τους φιλόξενους κατοίκους, τις μοναδικές παραδόσεις και ιδιαιτερότητες του τόπου μας. Η έκδοση εφημερίδας εκ μέρους των συλλόγων είναι σπουδαίο επίτευγμα και η σημερινή παρουσίαση και βράβευση αυτών το αποδεικνύει.
ΠΑΝ.ΣΥ 4/11/2015